Библиотека в кармане -русские авторы

         

Балашявичус Бангуолис - Знаёмы Салдат (На Белорусском Языке)


Бангуолiс Балашавiчус
Знаёмы салдат
Пераклад: Павел Марцiновiч
Недалёка ад Плiшкяя, трохi вышэй вусця безыменнага ручая, па правым беразе
Нёмана цягнецца балота. З iншых трох бакоў яго апярэзвае лес, глухi сыры
ельнiк: зямля тут тлустая, але грунтовыя воды стаяць ля самай паверхнi. А на
самiм балоце растуць каравыя чэзлыя сасонкi. Яны i памiраюць недаросткамi;
падгнiлыя ствалы падаюць на белаваты тарфяны мох, прасякаюцца вадой i ў хуткiм
часе парахнеюць; так у балоце напластоўваецца торф. Зараз гэты пласт ужо
тоўсты: "вокнаў" у дрыгве засталося няшмат, i ступаць па балоце можна без
асцярогi. Тут знаходзяць прытулак звяры, а вось мясцовыя жыхары амаль не
зазiраюць на балота, хоць журавiн на iм процьма.
Балота карыстаецца благой славай. Поўна ў iм снарадаў i бомбаў, што не
разарвалiся, застаўшыся ў дрыгве з вайны. Калi ў той засушлiвы год загарэўся
тарфянiк, выбухi два месяцы скаланалi наваколле. Не знайшлося смельчакоў, якiя
б сунулiся на балота, i пажар урэшце пагас сам сабой. Але i зараз людзi
абыходзяць балота, бо невядома, якiя яшчэ ў iм тояцца небяспекi.
На паўднёвым баку балота ёсць выспачка - пясчаны пагорак на самым яго
краi, якi мясцовыя жыхары называюць Купiнай. Ад сцяжыны, што пятляе па беразе
Нёмана, аддзяляе яго метраў дзвесце дрыгвы. Калi тут залезцi на сасонку, можна
акiнуць позiркам усё балота. Скрозь у блакiтных шматках адкрытай вады i
зялёных купах кволых сасонак, цягнецца яно без канца i краю - не адрознiш, дзе
ж удалечы канчаецца багна i пачынаецца зямля, сухi лес або неба. А на поўднi,
рукой падаць, спакойна нясе свае воды Нёман, схаваны за зараснiкамi вербняку,
а трохi далей, нiжэй па цячэннi, тырчыць з гэтых кустоў скрыўлены металiчны
каркас. Там некалi быў мост; яго ўзарвалi яшчэ ў сорак першым, а потым не
ўзнавiлi - шаша прайшла ўбаку.
У той дзень на балоце было шасцёра: Вiлюс Арвiдас, ляснiчы, i Рычардас
Станюлiс, журналiст, - абодва з жонкамi i сынамi. Трапiлi яны сюды па волi
выпадку. Прыехалi адпачыць у Палангу, пасялiлiся па суседству i пасябравалi.
Паганае надвор'е - дождж лiў штодня з ранку да вечара - спрыяла таму, каб яны
сышлiся, i неўзабаве суседзi дапамаглi адзiн аднаму бавiць нудныя днi
запозненага водпуску. З курорта яны вырашылi паехаць, Рычардас Станюлiс
прапанаваў па дарозе дадому назбiраць журавiн. Ён ведаў выдатнае месцейка - па
расказах...
Ураннi непагоднае неба зноў абяцала дождж. Аднак да канца дня вецер
разагнаў хмары, агалiўшы па-восеньску цьмянае неба, i адно на захадзе яшчэ
пунсавела празрыстае пер'е, сплеценае ў кучаравыя, ускудлачаныя па краях
гiрлянды. Яны вiселi нерухома. А можа, так толькi здавалася - хмары былi
вельмi далёка, напэўна, над морам.
Блакiтныя ценi, што адкiдвалiся негустымi кронамi сасонкаў, усё доўжылiся,
нарэшце злiлiся разам, iрваным пакрывалам заслаўшы парыжэлыя купiны. Журавiны
хавалiся ў прасякнутым вадой моху i здавалiся бурыя, як балотная вада. А
выцягнутыя на свет, пунсавелi, быццам кроплi крывi.
Журавiнамi была густа ўсыпана кожная купiна. Мужчын ахапiў неўтаймоўны
азарт, якi ўзнiкае ў такiя хвiлiны, калi часу ў абрэз, а работы яшчэ
неўзаранае поле i ты спяшаешся, ведаючы, што ўсё роўна не паспееш...
А маленькiя сыны не гэтулькi збiралi ягады, колькi скакалi навыперадкi з
купiны на купiну. Адно гора з iмi - абое паспелi ўжо да пояса прамокнуць;
праўда, не мерзлi, толькi расчырванелiся ад беганiны на чыстым паветры. Бацькi
ўсё сунiмалi iх, палохаючы змеямi, для якiх тут на самай справе было занадта
мокрае месц





Содержание раздела